Pociąg do nowoczesności : szkice kolejowe

319961

Książka

W koszyku

oceń

Pociąg do nowoczesności : szkice kolejowe / Wojciech Tomasik. - Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo, 2014. - 287 stron ; 21 cm.

Autor

Tomasik Wojciech (1955- )

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Kolejnictwo Literatura Podróżnictwo Tematy i motywy

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Literaturoznawstwo

Instytucja: Wydawnictwo IBL

Książka, którą przedkładam Czytelnikowi, jest pracą w toku, jej skończoność chciałbym traktować wyłącznie w kategoriach kompozycyjnych. Od ponad dwudziestu lat powtarzam pytania o to, jak podróż pociągiem zapisuje się (jest zapisywana) jako szczególny typ doświadczenia, jak kolej przeorganizowała świat zewnętrzny i jak wniknęła do naszych przestrzeni symbolicznych. Interesują mnie ludzie i pociągi. Bohaterami moich opowieści są podróżni, pasażerowie, turyści, tułacze, emigranci, postacie prawdziwe i wymyślone. Interesuje mnie ich przemieszczanie się i to, jak podróżne doznania i wrażenia kształtowane są przez stacje kolejowe i wagony.

W książce poruszam się po okresie niemal dwóch wieków, datą początkową czyniąc narodziny kolejnictwa (otwarcie linii Liverpool – Manchester we wrześniu 1830 roku), a końcową – sierpień 2013 roku i zaprzestanie wydawania rozkładu jazdy Thomas Cook European RaiI Timetable. Sądzę, że takie ramy czasowe mają mocne uzasadnienie. Wyjaśnienia wymaga przestrzeń książki, to jest odwzorowana w szkicach geografia literacka. Programowo i konsekwentnie przekraczam w nich bowiem granice kultury polskiej, piszę wprawdzie najwięcej o rodzimej, nadwiślańskiej nowoczesności, ale jej nie wyodrębniam i nie izoluję z szerszego europejskiego kontekstu. Czy tak wolno mi było zrobić? Usprawiedliwienie tej decyzji łączę z dość banalną obserwacją, że trudno zamykać się w granicach kultury narodowej, gdy w analizowanym okresie z wielu stron działały na nią prądy transkulturowe. Drogi żelazne były najpoważniejszym wyzwaniem rzuconym temu, co lokalne, nić torów spajała różne miejsca, ułatwiając nie tylko przepływ ludzi i towarów, ale też – idei i obrazów. XIX-wieczna sieć kolejowa przyspieszyła i uwielokrotniała wymianę kulturową, mnożąc zastępy pośredników i łączników, wykształconych i wielojęzycznych kosmopolitów. Kultura ostatnich dwóch stuleci wydała pokolenia tłumaczy, budujących prawdziwe metaforyczne mosty między rozmaitymi społecznościami. Wojciech Tomasik

zob. w.bibliotece.pl

Pliki multimedialne:

Status dostępności:

Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 390732 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca bibliografii

Indeks.

Uwaga dotycząca finansowania

Współfinansowanie: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego (Bydgoszcz)