Najjaśniejszym : panegiryki i utwory pochwalne poświęcone królom i królowym polskim : w zbiorze starych druków Muzeum Narodowego w Krakowie

319953

Książka

W koszyku

oceń

Najjaśniejszym : panegiryki i utwory pochwalne poświęcone królom i królowym polskim : w zbiorze starych druków Muzeum Narodowego w Krakowie / Agnieszka Perzanowska. - Kraków : Muzeum Narodowe, 2018. - 376, [3] strony : faksymilia, fotografie ; 24 cm.

Autor

Perzanowska Agnieszka

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Muzeum Narodowe (Kraków) Muzea narodowe Panegiryk Starodruki Władcy Zbiory muzealne Kraków (woj. małopolskie) Polska

Gatunek

Katalog zbiorów

Dziedzina i ujęcie

Bibliotekarstwo, archiwistyka, muzealnictwo Historia Literaturoznawstwo

Instytucja: Muzeum Narodowe (Kraków)

Utwory pochwalne panegiryki, elogie, enkomie i inne retoryczne popisy ku czci władców i innych wybitnych osobistości mają metrykę starożytną. Grecka nazwa panegiryku wywodzi się od Panegyricos tytułu mowy wygłoszonej przez Isokratesa w 386 roku p.n.e. na igrzyskach olimpijskich, zagrzewającej Greków do zdecydowanej walki z Persami. Taka forma wypowiedzi szybko została przyswojona w Europie średniowiecznej i nowożytnej. Szczególne wydarzenia: objęcie tronu, zawarcie dynastycznego małżeństwa, urodzenie się potomka-następcy tronu, triumfy wojenne czy śmierć władcy były doskonałym pretekstem do tworzenia tych utworów okolicznościowych. Adresowano je wprost do króla, lub dedykowano jego bliskim czy następcy.

W Polsce najobfitszy rozkwit twórczości panegirystów nastąpił w wieku XVII okres baroku dzięki chętnemu sięganiu do symbolicznych form apoteozy zarówno w literaturze jak i sztukach plastycznych przydał temu rodzajowi literackiemu szczególnych cech. Typowy panegiryk w tym czasie to nie tylko słowo prozatorska lub wierszowana pochwała wybranej osobistości z pieczołowitym wyliczeniem jej dostojnych i zasłużonych przodków ale i odpowiadająca mu ilustracja, przybierająca czasem formę emblematu czy też symbolicznego rebusu.

Muzeum w wysegregowanym zespole ponad 2100 panegiryków posiada 262 utwory tworzone ku czci królów i królowych polskich, autorstwa najczęściej duchownych-pedagogów trudniących się wychowaniem młodzieży męskiej w licznych kolegiach jezuickich czy pijarskich.

Katalog ułożony jest chronologicznie, zgodnie z następstwem wladców na polskim tronie i zgodnie z biegiem ich życia oraz następstwem ich dostojnych małżonek. Utwory opublikowane w tym samym roku uporządkowane są w układzie alfabetycznym według nazwisk autorów.

zob. w.bibliotece.pl

Pliki multimedialne:

Status dostępności:

Rogów

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 118451 podr. (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca bibliografii

Indeks.

Uwaga dotycząca finansowania

Publikacja sfinansowana ze środków Fundacja Trzy Trąby