Dualizm w dawnych literaturach romańskich

319961

Książka

W koszyku

oceń

Dualizm w dawnych literaturach romańskich / pod redakcja Anety Chmiel i Andrzeja Rabsztyna ; [projekt okładki i stron tytułowych Ula Jesiak]. - Katowice : Śląsk Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe : Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, 2021. - 222 strony ; 21 cm.

Autor

Chmiel Aneta Rabsztyn Andrzej Jesiak Ula

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Dualizm (filozofia) Literatury romańskie Tematy i motywy

Gatunek

Praca zbiorowa

Dziedzina i ujęcie

Literaturoznawstwo

Instytucja: Wydawnictwo Naukowe Śląsk Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych

Historia cywilizacji obfituje w przykłady ilustrujące powtarzalność zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i społecznym. Kultura żywi się replikami, kopiami, imitacjami, efektem mise en abyme czy odbiciem lustrzanym. Choć dualizm może wydawać się wynalazkiem współczesnym, powstałym w epoce, w której zwielokrotnianie stało się sposobem tworzenia i zarazem kluczem do interpretacji, to jednak jego obecność odnotowuje się od czasów starożytnych.

Pojęcie dualizmu (łac. dualis) skłania do refleksji nad złożonością zjawisk mających podłoże filozoficzno-metafizyczne (dualizm antropologiczny, na przykładzie Platona, który przeciwstawił sobie duszę i ciało, choć człowiek był dla niego bardziej duszą niż ciałem lub Kartezjusza, dla którego ciało i umysł stanowiły odrębne substancje, substancję duchową [res cogitans] i substancję materialną [res extensa]) lub podłoże teologiczne (świat ludzki-świat boski, piekło-niebo).

W ujęciu literaturoznawczym, zagadnienie dualizmu przyjmuje więc istnienie dwóch różnych i niesprowadzalnych do siebie wzajemnie czynnych zasad (np. duch i materia, ciało i dusza), ale może również zakładać szczególnego rodzaju pluralizm, w którym występuje mnogość interakcji między różnymi komponentami przekładających się na przykład na ciągłą ewolucję i rozwój. Dualizm znajduje wyraz również w formie wypowiedzi, w przypadku kiedy różne formy nakładają się na siebie lub gdy utwór literacki przejmuje cechy charakterystyczne dla dwóch (lub większej liczby) różnych gatunków, wpływając na hybrydyczny charakter dzieła.

W wielu przypadkach wszelkie spekulacje na temat pojęć podobieństwa, tożsamości i różnicy odwołują się do rzeczywistości historyczno-emiprycznej, metafizycznej oraz do tradycji opartej na kodach, toposach i kanonach. Sztuka figuratywna, język i literatura w szczególności wydają się dobrym przykładem mnogości możliwości interpretacyjnych, jakie stwarza zaproponowany temat: transformacje mimesis, metatekstualność, topika sobowtórów, postaci bliźniaczych, odbić lustrzanych, refleksów onirycznych, masek, przebrań, deformacji, zamian, duplikatów; retoryka oparta na podwojeniu lub analogii: metafora, metonimia, chiasm, antyteza; tekst nowy jako rezultat, który nie może obyć się bez oryginału: parodia, groteska, aluzja, plagiat, parafraza, przekład, adaptacja. [Z Wprowadzenia]

zob. w.bibliotece.pl

Pliki multimedialne:

Status dostępności:

Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 376074 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga ogólna

Na stronie tytułowej błąd literowy, prawidłowo: pod redakcją.

Noty o autorach na stronach 217-222.

Uwaga dotycząca bibliografii

Bibliografie przy pracach.

Uwaga dotycząca finansowania

Współfinansowanie: Uniwersytet Śląski

Uwaga dotycząca języka

Streszczenia w języku angielskim przy pracach.