„Polsko-czechosłowacki konflikt o przynależność państwową Zaolzia, rejonów Raciborza, Głubczyc i Kłodzka z lat 1945-1946 miał przede wszystkim charakter dwustronny. Przez cały czas jego trwania oba rządy głośno deklarowały chęć jego rozwiązania na drodze rozmów dwustronnych i nieangażowa- nia w spór sił obcych. Deklaracje te miały jednak znaczenie przede wszystkim propagandowe. Czechosłowacja długo bowiem stała na stanowisku, że formalnie adresatem jej roszczeń nie może być Polska, gdyż dotyczą one ziem oddanych jej w Poczdamie jedynie w zarząd, a o ich ostatecznym losie zadecyduje przyszła konferencja pokojowa. Dlatego też rząd w Pradze już od maja 1945 r. sondował możliwość uzyskania poparcia Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji, co narażało go na zarzuty wynoszenia sporu poza krąg słowiański, rozumiany jako blok satelitów ZSRR. Dla obu stron pierwszorzędne znaczenie miało uzyskanie dla swych stanowisk przychylności dominującego mocarstwa. Oba rządy zostały bowiem skonstruowane i usadowione w swych krajach przy poparciu i z woli Moskwy i jakiekolwiek zmiany terytorialne musiały znaleźć jej akceptację. W tej sytuacji na znaczeniu zyskiwało stanowisko jednego z filarów bloku państw „demokracji ludowych” w postaci komunistycznej Jugosławii, tym bardziej że dobre stosunki z oboma państwami w sposób naturalny predestynowały federację Słowian południowych do roli mediatora. W tym kontekście naszym celem jest przedstawienie starań zantagonizowanych stron o pozyskanie przychylności Belgradu oraz stanowiska jugosłowiańskich kręgów rządzących zarówno wobec tych zabiegów, jak i samego meritum sporu". [Wprowadzenie, fragm.]